برای پاسخگویی مناسبتر به حوادث و بلایا باید با برخورداری از زیرساختهای مناسب امکان پاسخگویی فراهم شود.
دکتر امامی رضوی در مراسم روز جهانی بهداشت با بیان اینکه آخرین روز از هفته سلامت با عنوان مقابله با مشکلات، حوادث و بلایا نامگذاری شده است، اظهار داشت: در سوانح طبیعی چون سیل و زلزله بسیاری از زیرساختهای بهداشتی- درمانی دچار آسیب میشوند، از اینرو آمادهسازی برای مقابله درصورت بروز احتمالی حوادث الزامی است.
وی با بیان اینکه نخستین روز از هفته سلامت با عنوان همکاری و مشارکتهای بینبخشی نامگذاری شده است، در ادامه طرح امداد نوروزی را نمود بارزی از این مشارکت بین بخشی برشمرد که دستاورد عظیمی را به همراه داشت.
معاون سلامت وزارت بهداشت دومین روز از هفته سلامت را سلامت گروههای در معرض خطر در حوادث و بلایا عنوان کرد و افزود: این افراد باید مشخصا شناسایی شوند تا درمواقع لزوم امدادرسانی مناسب تری صورت گیرد.
امامی رضوی به سلامت و پدافند غیرعامل و مشارکت دستگاههای مختلف بهعنوان یکی دیگر از نامهای این ایام اشاره و عنوان کرد: با توجه به اهمیت سلامت روانی و اجتماعی بازماندگان حوادث و سوانح طبیعی یک روز از ایام این هفته نیز به این موضوع اختصاص یافته است.
وی سلامت محیط در حوادث و بلایا را از مقولههای مهم برشمرد و افزود: از فواید حفظ سلامت محیط، پیشگیری از گسترش و بروز انواع اپیدمی بیماریهاست.
اعطای نشان ایمنی و سلامت به تولیدکنندگان برتر صنایع غذایی
در دومین روز از هفته سلامت که با عنوان «سلامت، گروههای در معرض خطر در حوادث و بلایا» نامگذاری شده است، به تولیدکنندگان برتر صنایع غذایی کشور با حضور وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، نشان ایمنی و سلامت اعطا خواهد شد.
نشان ایمنی و سلامت، علامت مفید بودن محصولات غذایی یا آشامیدنی است که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای ارتقای سلامت مصرف کنندگان، مصرف آنها را توصیه میکند.
در حال حاضر حدود 130 محصول غذایی داخلی برای دریافت نشان ایمنی و سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، تشکیل پرونده دادهاند که از این تعداد 10محصول در دومین روز از هفته سلامت، امسال این نشان را دریافت خواهند کرد.
بهبود مراقبتهای بهداشتی اولیه در عرصه سلامت جهانی
سازمان جهانی بهداشت در آخرین گزارش جهانی سلامت در سال 2008 بهطور جدی نقش مراقبتهای بهداشتی اولیه در زمینه مقابله با نابرابریها و عدمکاراییها در امر سلامت و بهداشت را مورد ارزیابی قرار داد.
در این گزارش جهانی، تاکید شد که برای کمک به نظامهای بهداشتی باید تغییراتی صورت گیرد و مراقبتهای بهداشتی اولیه میتواند با این نابرابریها و عدمکاراییها مقابله کند.
در این گزارش شیوه سازماندهی، تخصیص بودجه و تحویل مراقبتهای بهداشتی در کشورهای فقیر و ثروتمند در سراسر جهان مورد ارزیابی قرار گرفت.
در گزارش سازمان جهانی بهداشت، شماری از عدمموفقیتها و کمبودها که منجر به برهم خوردن خطرناک تعادل وضعیت بهداشتی در کشورهای مختلف شده بود، مستند شد.
مارگارت چان، دبیرکل فعلی سازمان جهانی بهداشت در بخشی از این گزارش گفت: در گزارش جهانی سلامت، شیوه مقابله با نابرابریها و ناکاراییها در زمینه مراقبتهای بهداشتی ارائه شد و توصیههای مورد نیاز سازمان در این حوزه نیز مطرح شده است.
دبیرکل سازمان افزود: جهانی که به میزان زیاد در موضوعات و مسائل بهداشتی از تعادل خارج شده است نه با ثبات و نه ایمن خواهد بود. در بازبینی گسترده این گزارش جدید، نابرابریها در پیامدها و نتایج بهداشتی، در دستیابی به مراقبت و نیز در زمینه پرداخت هزینه مراقبتها، مشخص و بررسی شد.
براساس این گزارش، هم اکنون اختلاف طول عمر بین فقیرترین و غنیترین کشورهای جهان به 40 سال رسیده است. همچنین از حدود 136میلیون زنی که قرار است امسال (2009) وضع حمل کنند تقریبا 58 میلیون نفر به کمکها و مراقبتهای بهداشتی چه در زمان بارداری و چه پس از زایمان دسترسی ندارند که این امر میتواند سلامت مادر و نوزاد را به خطر بیندازد.
بهطور جهانی، بودجه سالانه دولتها در حوزه بهداشت از کمتر از 20دلار برای هر فرد تا بیش از 6هزار دلار برای هر فرد در نقاط مختلف دنیا، متغیر است.
این گزارش میافزاید برای 5میلیارد و 6میلیون نفر از مردم کشورهای کم درآمد و بادرآمد متوسط بیش از نیمی از تمام هزینه مراقبتهای بهداشتی، قابل پرداخت نیست و مردم توان مالی پرداخت این هزینهها را ندارند.
از سوی دیگر با افزایش هزینه مراقبتها و سیستمها بهداشتی، بودجه و توان مالی هر فرد در بخش سلامت برای بیش از 100میلیون نفر در جهان به زیر خط فقر سالانه میرسد.
آنچه از این گزارش بر میآید نشان میدهد که شرایط دسترسی نابرابر، مشکلات مالی و تخریب اطمینان در بخش مراقبتهای بهداشتی میتواند ثبات اجتماعی را مورد تهدید قرار دهد. همچنین بررسیها نشان میدهد که بهطور کلی افراد سالمتر و مرفهتر بیشتر و بهتر به تسهیلات بهداشتی دسترسی دارند.
محاسبات سازمان جهانی بهداشت حاکی است که استفاده بهتر از اقدامات پیشگیرانه موجود میتواند بار جهانی ناشی از بیماریها را تا 70 درصد کاهش دهد. در مناطق روستایی کشورهای در حال توسعه توجه و سرمایهگذاری در زمینه خدمات، زیرساختهای ابتدایی و کارکنان بسیار کمتر است.
علاوه بر تمام این مشکلات، نظام مراقبت بهداشتی در پاسخگویی به انتظارات و نیازهای اجتماعی رو به افزایش به این قبیل مراقبتها ناکام بوده است.
براساس این گزارش، راهکار اصلی برای مقابله با این نابرابریها حرکت به سوی پوششدهی جهانی در زمینه روح تساوی، منطق اجتماعی و همبستگی است.
در این گزارش آمده است که مراقبتهای بهداشتی اولیه بهترین شیوه برای مقابله با 3بیماری اصلی ارمغان زندگی در قرن بیستویکم است. این بیماریها شامل جهانی شدن الگوی زندگی ناسالم، رشد سریع و برنامهریزی نشده شهریسازی و نیز افزایش سن جمعیت در جهان هستند.
این 3روند به افزایش بیماریهای مزمن مانند بیماری قلبی، سکته، سرطان، دیابت و آسم منجر میشود و نیاز به مراقبتهای طولانی مدت و حمایت اجتماعی قدرتمند را موجب میشود.